Культурная сталіца Беларусі 2025 года: адкрываем Іванава і яго наваколлі

25.01.2025 15:17 Мотальскі музей народнай творчасці. Фота: Planeta Belarus.. Источник фото

Бар з зёлкамі, мотальскія кажухі ды апартаменты Напалеона Орды: Сабралі самыя цікавыя мясціны Іванаўшчыны.
Читайте BGmedia в:

Сёлета званне беларускай «Культурнай сталіцы 2025» атрымаў горад на Берасцейшчыне: старажытнае палескае мястэчка Іванава прыняла эстафету ад Белынічаў, якія мелі аналагічны тытул летась.

Як паведамляюць улады, культурніцкі імпульс павінен прывесці ў населены пункт прасоўванне мясцовых ініцыятыў, падтрымку нацыянальных брэндаў і прыцягненне турыстаў.

«Мы маем выдатную магчымасць прэзентаваць самабытнасць нашага Палескага краю, прадставіць шырокаму колу нашых гасцей лепшыя напрацоўкі ў галіне культуры і не толькі. Гэта, вядома ж, цудоўная магчымасць актывізаваць насельніцтва да нейкіх новых творчых ініцыятыў», — распавяла кіраўніца аддзела культуры Іванаўскага райвыканкама Валянціна Барадзінчык у эфіры «СТВ».

Читайте также: Думаеце, быць гідам – проста? Давайце праверым, ці сапраўдны вы знаўца Беларусі

З пункту гледжання раскрыцця турыстычнага патэнцыялу Беларусі рашэнне абраць менавіта Іванава можа выклікаць багата спрэчак і дыскусій. Іванаўшчына і непасрэдна раённы цэнтр захавалі значна меншую колькасць славутасцяў і культурніцкіх устаноў адносна іншых мясцін Брэсцкай вобласці.

Але ж кожны куточак нашай краіны па-свойму асаблівы, мае ўласны ўнікальны каларыт і спадчыну, таму паглядзім, якімі ганарлівымі адметнасцямі можа пахваліцца Іванаўшчына.

 

Касцёл Узвышэння Святога Крыжа ў Іванава

Касцёл ў Іванава.
Касцёл Узвышэння Святога Крыжа ў Іванава. Фота: Дзмітрый Ленкавец.

Крыжаўзвіжанскі касцёл, узведзены ў 1848 годзе, з’яўляецца безумоўным архітэктурным дыяментам раённага цэнтра. У адным з кутоў агароджы побач са святыняй размешчана невялічкая каплічка, прысвечаная памяці Святога Андрэя Баболі — найбольш шанаванага каталіцкага святара-мучаніка сярод беларускіх і польскіх вернікаў. Усе рысы і элементы збудавання наскрозь працяты ўплывам легендарнага апостала Палесся. Каплічка Святога Баболі пабудавана як даніна памяці святому і размешчана ў месцы, звязаным з яго мучаніцкай смерцю.

Праз гэтую чорную гістарчыную падзею Іванава стаў буйным паломніцкім цэнтрам каталіцкіх вернікаў не толькі з Берасцейшчыны, але і са ўсёй Беларусі, нараўне з Будслаўскім шляхам.

 

Дом траўніка ў Стрэльна

Дом ў вёсцы Стрэльна.
Дом траўніка ў вёсцы Стрэльна. Фота: Holiday.by.

Пагадзіцеся, гучыць вельмі эфектна і па-казачнаму магічна! Каб захаваць досвед і спадчыну мясцовых вясковых лекарак, напрыканцы мінулага стагоддзя побач з Іванава быў адкрыты дом траўніка. У гэтым аўтэнтычным будыначку прадстаўлена больш за 110 відаў лекавых траў, а наведвальнікаў запрашаюць даведацца пра старажытныя палескія рэцэпты, народныя змовы і абярэгі. Большасць сакрэтаў вясковай тэрапіі запісаны са слоў мясцовых знахарак і захоўваюцца ў рукапісах.

У доме траўніка распавядуць сакрэты бабуль-знахарак, правядуць майстар-клас пра прыгатаванні лячэбнага зелля з зёлак, а таксама правядуць у бар з дэгустацыяй гаючай гарбаты. Ну хіба не цуда?

Читайте также: Цікавы тэст. Кашуля, сукенка, каралі: што вы ведаеце пра беларускі старажытны касцюм?

 

Радзіма Напалеона Орды

Карціна Напалеона Орды.
Былая сядзіба Напалеона Орды ў Варацэвічах на ягонай карціне.

Выбітны мастак, кампазітар і культурны дзеяч Напалеон Орда — сын Іванаўскай, а дакладней, як яна называлася ў былыя часы, Янаўскай зямлі. Свае першыя крокі Орда рабіў у невялічкай вёсцы Варацэвічы побач з Янавым.

Сёння ягоныя карціны са славутасцямі і панарамамі старажытных беларускіх гарадоў друкуюцца ў падручніках па гісторыі і краязнаўстве, становяцца асновай для рэстаўрацыі спадчыны і нават упрыгожваюць некаторыя кавярні на запраўках «Беларуснафта»!

Сядзіба шляхецкага роду Ордаў ва ўрочышчы Чырвоны Двор (гэта ўсё тыя ж Варацэвічы) прадстаўляла сабой двухпавярховую драўляную пабудову ў стылі класіцызму з раскошным маляўнічым паркам вакол. На вялікі жаль, будынак не перажыў пакутаў мінулага стагоддзя.

Вынікі раскопак дазволілі выявіць арыгінальныя падмуркі пабудовы, а карціны мастака сталі апорай для праекту аднаўлення гісторыка-культурнага аб’екта. Атрымалася з ноткамі навадзелу, але ж у прадстаўленых умовах скардзіцца не прыходзіцца.

Сядзіба Напалеона Орды ў Варацэвічах.
Адноўленая сядзіба Напалеона Орды ў Варацэвічах. Фота: 34Travel.

Непадалёк ад сядзібы размясціўся сучасны музейны комплекс, прысвечаны памяці Напалеона Орды, які ўключае карцінную галерэю і музей. Залы музея раскрываюць розныя этапы жыцця выбітнога дзеяча: ад яго дзяцінства да перыяду эміграцыі. У галерэі ж прадстаўлены якасныя копіі карцін Орды, а таксама работы палескіх мастакоў, якія адлюстроўваюць навакольныя славутасці і родныя пейзажы.

Яшчэ адзін абавязковы прыпынак — помнік Напалеону Ордзе ў Іванава. Дарэчы, ён адзіны ў Еўропе: у іншых гарадах Беларусі і Польшчы ўсталяваныя толькі памятныя шыльдачкі альбо бюсты.

Читайте также: В Бресте жители исторического дома на улице Советских Пограничников несколько лет добивались капремонта. Получилось?

 

Мотальскі музей народнай творчасці

Музей ў Моталі.
Музей народнай творчасці ў Моталі. Фота: motol.museum.by.

Здаўна Моталь быў багаты сваімі талентамі. Маталяне збераглі сваю самабытную культуру, не далі ёй згубіцца ў стагоддзях, данеслі яе да сённяшняга дня. Каб захаваць такое багацце, пасля аднаўлення незалежнасці Беларусі, у 1995 годзе, у мястэчку быў адкрыты музей народнай творчасці.Экспазіцыя ўстановы прысвечана багатай матэрыяльнай і духоўнай культуры Заходняга Палесся. У музеі захоўваецца ажно 27 тысяч унікальных экспанатаў, што тычацца гісторыі сялянскага побыту, народных рамёстваў, земляробства, ільноапрацоўцы, ткацтва, традыцыйнага строю, святаў і абрадаў. А яшчэ менавіта тут можна ўбачыць знакамітыя мотальскія кажухі!

Супрацоўнікі музея абяцаюць, што кожны наведвальнік зможа прыняць удзел у прыгатаванні абрадавага вясельнага каравая, павадзіць купальскі карагод, пакалядаваць, патанчыць пад жывую народную музыку на мотальскіх зборнях і паслухаць вясёлую гісторыю з палескага жыцця!

Читайте также: Синхронный фестиваль солидарности и культуры Belarus Outside Sound System пройдет сразу в четырех городах Польши

Наш канал в Telegram. Присоединяйтесь!

Есть о чем рассказать? Пишите в наш Telegram-бот. Это анонимно и быстро

Подпишитесь на наши новости в Google

Eсли вы нашли ошибку, пожалуйста, выделите фрагмент текста и нажмите Ctrl+Enter.

Сообщить об опечатке

Текст, который будет отправлен нашим редакторам: