Микола Статкевич

Міколу Статкевіча намінавалі на Нобелеўскую прэмію міру. Чаму ён варты гэтай узнагароды

06.10.2025 23:17 Мікола Статкевіч. Источник фото

Беларускі палітык і былы афіцэр стаў намінантам на Нобелеўскую прэмію міру. Распавядаем, чаму ён заслугоўвае гэтую ўзнагароду.
Читайте BGmedia в:

Яшчэ ў студзені 2025 года стала вядома пра тое, што беларускага палітыка і палітзняволенага Мікалая Статкевіча вылучылі на Нобелеўскую прэмію міру. Аб гэтым паведаміў ягоны паплечнік Яўген Вільскі:

«Дэпутат Еўрапейскага парламента Пятрас Аўштравічус зарэгістраваў лідара беларускай апазіцыі М. Статкевіча кандыдатам на прысуджэнне Нобелеўскай прэміі міру. Шалёная праца ў тэрміновым парадку па зборы матэрыялаў была праведзена камандай Народнай Грамады».

палітвязні, беларускія палітвязні, Беларусь, Статкевіч, Бяляцкі
Мікола Статкевіч і нобелеўскі лаўрэат Алесь Бяляцкі. Фота: Белсат

Як паведамляецца на афіцыйным сайце камітэту, лаўрэаты Нобелеўскай прэміі міру стануць вядомыя 10 снежня 2025.

Чытайце таксама: Статкевич, Лосик, Дашкевич. Опубликован полный список 52 освобожденных политзаключенных

Чаму Статкевіч варты прэміі?

Мікалай Статкевіч — беларускі палітык, старшыня партыі «Народная Грамада», былы афіцэр, кандыдат у прэзідэнты РБ у 2010 годзе. За сваю грамадскую і палітычную дзейнасць арыштоўваўся, і неаднойчы быў прызнаным палітычным зняволеным праваабронцамі, у тым ліку, Amnesty International.

У 2020 годзе Мікалай быў асуджаны на 14 гадоў пазбаўлення волі фармальна «за арганізацыю масавых беспарадкаў» (ч. 1 арт. 293 КК РБ), яшчэ да пачатку саміх выбараў. З гэтага тэрміну ён адсядзеў пяць гадоў.

Агулам за ўсё сваё жыццё беларускі палітык правёў за кратамі  амаль 12 гадоў. Адметна тое, што Мікалай Віктаравіч ніколі не прасіў прашэння аб памілаванні ў Лукашэнкі, каб атрымаць датэрміновае вызваленне.

Як афіцэр, Мікола Статкевіч на працягу многіх гадоў аб’ядноўваў беларускіх вайскоўцаў і дэмакратычныя сілы ў барацьбе за мір, свабоду і дэмакратыю ў Беларусі. Пад яго кіраўніцтвам была створана арганізацыя беларускіх афіцэраў (БЗВ), якая садзейнічала рэформам у арміі і ў краіне ў цэлым, а таксама пастаянна ахоўвала ўдзельнікаў мірных пратэстаў і забастовак.

офицер, беларус, Статкевич, Николай
Мікола Статкевіч. Фото Уладзіміра Кармілкіна, з сайта: vytoki.net

У жніўні 1991 года, падчас путчу ў Маскве, Статкевіч разам з паплечнікамі заклікаў вайскоўцаў не выконваць загад ГКЧП страляць у мірных дэманстрантаў.

@siarhei.sparysh Почему именно Николай Статкевич должен получить Нобелевскую премию? Часть вторая.  #беларусь #народнаяграмада #статкевич #бзв ♬ оригинальный звук — Siarhei Sparysh

Чаму менавіта Мікалаю Статкевічу варта прысудзіць Нобелеўскую прэмію?

Па словах паплечніка Сяргея Спарыша, у часы росту актыўнасці расейскіх неанацыстаў і іншых экстрэмісцкіх груп БЗВ служыла сілай, здольнай стрымліваць гвалт, і злучала дэмакратычныя рухі краіны, не дапушчаючы разбурэння мірных сходаў. Нягледзячы на ціск уладаў, забарону арганізацыі і пагрозу для ўдзельнікаў, Статкевіч працягваў дзейнічаць дзеля абароны правоў чалавека, дэманструючы стойкасць, мужнасць і адданасць ідэалам міру.

«Менавіта такая сістэмная праца па аб’яднанні грамадзянскай супольнасці, абароне мірных акцый і супраціве гвалту робіць яго годным кандыдатам на Нобелеўскую прэмію міру», — распавядае Спарыш.

Што з ім цяпер?

На сёння дагэтуль невядома, дзе менавіта знаходзіцца палітык.

Николай Статкевич на границе Беларуси с Литвой. Он отказывается покидать Беларусь
Статкевіч на мяжы з Літвой. Фота: Памежны камітэт РБ

Нагадаем, што 11 верасня ў Беларусі 52 палітвязняў дэпартавалі ў Літву, аднак Мікола Статкевіч адмовіўся пакідаць краіну: некалькі гадзін ён знаходзіўся на нейтральнай паласе, а пасля вярнуўся ў Беларусь. Яго суправаджалі сілавікі. Па словах былой палітзняволенай Галіны Дзербыш, Мікалай выбіў дзверы аўтобуса, выйшаў на беларускі бок і сказаў: «Я яшчэ паваюю».

Сяргей Спарыш таксама адзначаў у інтэрв’ю «Зеркалу», што Мікалай Віктаравіч прынцыпова вырашыў заставацца ў Беларусі: «Было некалькі спробаў яго пераканаць: і амерыканскія дыпламаты, і жонка, і яшчэ нейкая жанчына. Мне далі пяць хвілін, гэта была апошняя спроба. Гэта адбывалася ў Беларусі, на памежным пераходзе. Ён адмовіўся. Лічыць, што Лукашэнка не вырашае яго лёс. Ён будзе знаходзіцца там, дзе хоча, і яму абсалютна ўсё роўна на «вашага калгаснага лідара».

Чытайце таксама: Махляры ў Беларусі зноў пагражаюць «палітычнымі» артыкуламі

Наш канал в Telegram. Присоединяйтесь!

Есть о чем рассказать? Пишите в наш Telegram-бот. Это анонимно и быстро

Eсли вы нашли ошибку, пожалуйста, выделите фрагмент текста и нажмите Ctrl+Enter.

Сообщить об опечатке

Текст, который будет отправлен нашим редакторам: