Евгений Меркис

У шклоўскай калоніі палітвязняў караюць за беларускую мову

11.11.2025 07:50 Яўген Меркіс. Источник фото

У шклоўскай калоніі №17 існуе неафіцыйная забарона на ўжыванне беларускай мовы палітзняволенымі. Але на гэтым ўціск не сканчаецца.
Читайте BGmedia в:

Былы палітвязень і журналіст Яўген Меркіс распавёў пра неафіцыйныя забароны для палітычных зняволеных у шклоўскай калоніі №17. Паводле яго слоў, вязням з прафілактычным улікам №10 (гэта значыць палітычным) забаранялася наведваць царкву, бібліятэку, спартзалу і стадыён.

Чытайце таксама: «З пустымі рукамі»: у жаночай калоніі ў Гомелі жанчынам забаранілі браць нават пракладкі

Як адзначае Меркіс у размове з праваабаронцамі «Вясны», гэтыя абмежаванні не былі афіцыйна зафіксаваныя, але дзейнічалі пастаянна. Адміністрацыя, па яго словах, баялася кантактаў паміж палітвязнямі і іншымі асуджанымі. Увесь вольны час яны маглі праводзіць толькі ў межах свайго атрада. Кнігі чыталі ўпотай — калі хтосьці з «белых» (звычайных вязняў) пакідаў іх у бараку.

«Зэк мусіць пакутваць»

Палітвязняў пазбаўлялі спатканняў, а нават дробныя парушэнні — напрыклад, незашпілены гузік — маглі стаць падставай для пакарання або траплення ў ШЫЗА. «Асноўны прынцып жыцця ў калоніі — зэк мусіць пакутваць і ўвесь час быць занятым», — кажа Яўген. Паводле ягоных словаў, вязняў прымушалі гадзінамі стаяць на праверках і выконваць бессэнсоўныя працы, «напрыклад, сеяць пясок».

Умовы харчавання былі вельмі сціплымі: бульба, кашы і рыбныя катлеты з косткамі. Садавіна і малочныя прадукты адсутнічалі цалкам, а ў краме дазвалялася траціць не больш за дзве базавыя велічыні ў месяц.

Беларуская мова ў калоніі

Меркіс падкрэслівае, што ў калоніі пануе пастаянны псіхалагічны ціск — абразы, правакацыі, забарона карыстацца беларускай мовай. Паводле яго, беларуская мова ўспрымаецца адміністрацыяй як праява грамадзянскай пазіцыі і можа прывесці да пакарання.

Сам журналіст правёў у штрафным ізалятары 16 сутак, з якіх 13 былі ў поўнай ізаляцыі: без матраца, у холадзе, без магчымасці адпачыць. «Некаторыя вязні ледзь не вар’яцелі ад адзіноты», — узгадвае ён.

Як ціснуць на былых вязняў

Пасля вызвалення Яўген адзначае, што посттурэмны ціск у Беларусі не спыняецца: былыя палітвязні сутыкаюцца з праблемамі працаўладкавання, пастаяннымі праверкамі і кантролем. «Ты змяняешся настолькі, што, калі выходзіш на волю, ужо не ведаеш, кім быў раней», — прызнаецца Меркіс.

Чытайце таксама: У Брэсце пачаліся рэйды на пустуючыя дамы і аўтамабілі

Наш канал в Telegram. Присоединяйтесь!

Есть о чем рассказать? Пишите в наш Telegram-бот. Это анонимно и быстро

Eсли вы нашли ошибку, пожалуйста, выделите фрагмент текста и нажмите Ctrl+Enter.

Сообщить об опечатке

Текст, который будет отправлен нашим редакторам: